قیمت رجیستری آیفون در سال ۱۴۰۴ یکی از موضوعات پرطرفدار و مورد توجه علاقهمندان به تکنولوژی و خرید موبایل در ایران است. با توجه به تحولات اقتصادی و نوسانات نرخ ارز، قیمت این محصول به طور مداوم تغییرات زیادی داشته است. هر ساله شاهد تغییرات چشمگیری در قیمت مدلهای مختلف آیفون و همچنین هزینه رجیستری آنها هستیم. رجیستری تلفن همراه به معنای ثبت دستگاه در سامانه همتا است که برای استفاده قانونی از گوشی موبایل ضروری میباشد. در سال ۱۴۰۴، به دلیل تغییرات جدید در سیاستهای واردات، مدلهای مختلف آیفون در بازار ایران با قیمتهای متفاوتی در دسترس هستند.
این تغییرات باعث میشود که افراد علاقهمند به خرید گوشی آیفون، قبل از خرید، از قیمتهای جدید مطلع شوند تا بتوانند بهترین تصمیم را بگیرند. قیمت مدلهای مختلف آیفون بسته به نوع مدل، ظرفیت حافظه، و تاریخ تولید، تفاوتهایی دارند. در این نقد و بررسی، جدول قیمتهای جدید و به روز آیفونها در سال ۱۴۰۴ به همراه نکاتی در خصوص هزینه رجیستری هر مدل ارائه خواهد شد تا کاربران با اطلاعات کاملتر و دقیقتر خرید خود را انجام دهند.
آنچه در ادامه خواهید خواند:
Toggleرجیستری آیفون در ایران؛ تفاوت روش مسافری و تجاری
رجیستری گوشی تلفن همراه یعنی ثبت قانونی شناسهی IMEI دستگاه در سامانههای گمرک و وزارت صنعت، معدن و تجارت. این فرآیند با هدف جلوگیری از ورود غیرقانونی موبایل به کشور و ایجاد شفافیت در روند واردات اجرا میشود. اگر گوشی رجیستر نشود، حتی با قرار دادن سیمکارت نیز امکان استفاده از آن وجود نخواهد داشت.
در ایران، ثبت قانونی آیفون به دو روش انجام میشود:
رجیستری تجاری: مربوط به گوشیهایی است که از طریق شرکتهای رسمی واردکننده به کشور وارد شدهاند. این مدل شامل گارانتی و خدمات پس از فروش میشود، اما قیمت رجیستری آیفون در این روش معمولاً بالاتر است، زیرا هزینههای واردات رسمی در آن لحاظ شدهاند.
رجیستری مسافری: مخصوص گوشیهایی است که مسافران بهصورت محدود وارد کشور میکنند. در این روش قیمت رجیستری آیفون پایینتر است، اما دستگاه فاقد گارانتی شرکتی بوده و تنها یک بار در سال برای هر کد ملی امکانپذیر است.
نکته مهم: آیفونهایی که پیش از تاریخ ۱۷ آبان ۱۴۰۳ در شبکهی مخابراتی ایران فعال شدهاند، همچنان مشمول قوانین قبلی هستند و میتوان آنها را با شرایط پیشین رجیستر کرد. اما گوشیهایی که پس از این تاریخ وارد کشور میشوند، حتماً باید بر اساس قوانین جدید و با پرداخت قیمت مصوب رجیستری ثبت شوند.
نحوه محاسبه هزینه رجیستری آیفونها
برای محاسبه هزینه رجیستری آیفون، ابتدا باید ارزش گمرکی مدل گوشی را بر اساس قیمت جهانی و نرخ ارز روز تعیین کنید. سپس با توجه به نوع واردات گوشی—یعنی تجاری یا مسافری—درصد تعرفه مورد نظر را روی این قیمت اعمال کنید. این تعرفه شامل مالیات، عوارض، و سایر هزینههای قانونی نیز میشود. در روش تجاری، هزینه رجیستری حدود ۱۵ درصد از ارزش گمرکی گوشی است، در حالی که در روش مسافری این هزینه به حدود ۳۰ درصد میرسد.
بهعنوان مثال، برای آیفون ۱۶ پرومکس با ظرفیت ۲۵۶ گیگابایت، اگر گوشی بهصورت تجاری وارد شود، هزینه رجیستری آن حدود ۱۸۴.۵ دلار خواهد بود. اما اگر همین مدل بهصورت مسافری وارد کشور شود، این مبلغ به ۳۶۹ دلار افزایش مییابد. برای محاسبه دقیق، کافی است قیمت گمرکی گوشی را در عدد ۰.۱۵ (برای روش تجاری) یا ۰.۳۰ (برای روش مسافری) ضرب کنید.
نرخ ارز سنا چیست و چه نقشی در هزینه رجیستری دارد؟
برای محاسبه هزینه رجیستری گوشیهای آیفون در روش مسافری، نرخ ارز یکی از عوامل تعیینکننده است. در این میان، نرخ ارز سنا بهعنوان مرجع اصلی محاسبه مورد استفاده قرار میگیرد.
نرخ ارز سنا (مخفف سامانه نظارت ارز) میانگین نرخ خرید و فروش ارز در صرافیهای مجاز تحت نظارت بانک مرکزی است. این نرخ روزانه تغییر میکند و شفافتر از نرخ بازار آزاد محسوب میشود. بانک مرکزی این نرخ را برای ارزهایی مانند دلار، یورو، درهم و… اعلام میکند و صرافیهای رسمی بر اساس آن فعالیت میکنند.
در محاسبه هزینه رجیستری، ابتدا ارزش دلاری گوشی طبق منابع معتبری مثل GSMArena یا فاکتور خرید مشخص میشود. سپس این عدد در نرخ روز ارز سنا ضرب میشود و درصدی از آن (حدود ۱۵ تا ۱۸ درصد) بهعنوان عوارض گمرکی یا هزینه رجیستری دریافت میشود. برای مشاهده نرخ لحظهای ارز سنا میتوانید به سایت رسمی بانک مرکزی به نشانی زیر مراجعه کنید.
به عنوان مثال، اگر ارزش یک آیفون ۱۳ حدود ۸۰۰ دلار باشد و نرخ دلار سنا در روز ثبت رجیستری ۴۲,۰۰۰ تومان باشد، هزینه گمرکی رجیستری آن حدود ۱۳ تا ۱۵ میلیون تومان خواهد بود.
قیمت رجیستری ایفون در مدلهای مختلف سال ۱۴۰۴
۱- قیمت رجیستری ایفون های قدیمی
- طبق ابلاغیهی جدید مورخ ۱۴۰۳/۱۲/۸، هزینه رجیستری آیفونهای مدل ۱۴، ۱۵ و ۱۶ که پیش از تاریخ ۱۷ آبان ۱۴۰۳ وارد کشور شدهاند، با فرمول خاصی محاسبه میشود. این فرمول شامل درصدی از قیمت گوشی بهعلاوه هزینههای باربری و بیمه، که تحت عنوان ارزش کالا شناخته میشود، میباشد. نرخ ارز مورد استفاده برای محاسبه هزینه رجیستری این گوشیها بر اساس نرخ سنا تعیین میشود. برای آیفونهای جدید، محاسبه نرخ ارز متفاوت خواهد بود.
- بر اساس این ابلاغیه، قیمت رجیستری ایفون مسافری شامل ۳۰ درصد حقوق ورودی، ۱۰ درصد مالیات بر ارزش افزوده، ۱ درصد عوارض هلال احمر و ۰٫۰۰۵ درصد برای هزینه پسماند میباشد. لازم به ذکر است که تمامی این درصدها بر اساس ارزش ریالی و نه ارز دلاری کالا محاسبه میشوند. در نهایت، ارزش سیف (CIF) که شامل قیمت جهانی، باربری و بیمه است، برای تعیین هزینه نهایی رجیستری در نظر گرفته میشود.
۲- هزینه رجیستری آیفون ۱۶
- قیمت رجیستری ایفون ۱۶ بسته به مدل و ظرفیت حافظه داخلی آن متفاوت است. بر اساس برآوردهای رسمی، بخش اصلی این هزینه مربوط به حقوق ورودی میشود که حدود ۳۰ درصد از ارزش CIF دستگاه (شامل قیمت جهانی، بیمه و هزینه حملونقل) را تشکیل میدهد. برای مثال، رجیستری آیفون ۱۶ پایه با حافظه ۱۲۸ گیگابایت حدود ۲۳۷ دلار هزینه دارد و این مبلغ برای مدلهای پیشرفتهتر مانند آیفون ۱۶ پرو مکس ۱ ترابایت تا بیش از ۵۰۰ دلار نیز میرسد. در جدول زیر، تعرفه رجیستری مدلهای مختلف آیفون ۱۶ بهصورت تقریبی آورده شده است:
مدل آیفون ۱۶ | قیمت (دلار) | تعرفه رجیستری مسافری (دلار) |
---|---|---|
آیفون ۱۶ ساده ۱۲۸ گیگابایت | ۷۹۰ | ۲۳۷ |
آیفون ۱۶ ساده ۲۵۶ گیگابایت | ۸۸۷ | ۲۶۶٫۱ |
آیفون ۱۶ ساده ۵۱۲ گیگابایت | ۱۱۰۵ | ۳۳۱٫۵ |
آیفون ۱۶ پلاس ۱۲۸ گیگابایت | ۹۱۰ | ۲۷۳ |
آیفون ۱۶ پلاس ۲۵۶ گیگابایت | ۱۰۲۰ | ۳۰۶ |
آیفون ۱۶ پلاس ۵۱۲ گیگابایت | ۱۲۰۰ | ۳۶۰ |
آیفون ۱۶ پرو ۲۵۶ گیگابایت | ۱۱۳۰ | ۳۳۹ |
آیفون ۱۶ پرو ۵۱۲ گیگابایت | ۱۳۷۳ | ۴۱۱٫۹ |
آیفون ۱۶ پرو ۱ ترابایت | ۱۵۳۳ | ۴۵۹٫۹ |
آیفون ۱۶ پرو مکس ۲۵۶ گیگابایت | ۱۲۳۰ | ۳۶۹ |
آیفون ۱۶ پرو مکس ۵۱۲ گیگابایت | ۱۴۶۸ | ۴۴۰٫۴ |
آیفون ۱۶ پرو مکس ۱ ترابایت | ۱۶۹۰ | ۵۰۷ |
۳- قیمت رجیستری ایفون ۱۵
- آیفون ۱۵ نیز مانند نسلهای قبلی خود، در صورت ورود به کشور بهصورت مسافری، مشمول پرداخت هزینهی رجیستری است. بر اساس تعرفههای اعلامشده، بخش بزرگی از این هزینه مربوط به حقوق ورودی دستگاه است که بر پایهی قیمت دلاری گوشی و فرمولهای گمرکی محاسبه میشود. در جدول زیر، میتوانید تعرفهی رجیستری مدلهای مختلف آیفون ۱۵ را در حالت مسافری (بر مبنای دلار) مشاهده کنید:
مدل | قیمت (دلار) | تعرفه رجیستری مسافری (دلار) |
---|---|---|
آیفون ۱۵ ساده ۱۲۸ گیگابایت | ۶۹۰ | ۲۰۷ |
آیفون ۱۵ ساده ۲۵۶ گیگابایت | ۷۹۰ | ۲۳۷ |
آیفون ۱۵ ساده ۵۱۲ گیگابایت | ۱۰۰۵ | ۳۰۱٫۵ |
آیفون ۱۵ پلاس ۱۲۸ گیگابایت | ۸۰۰ | ۲۴۰ |
آیفون ۱۵ پلاس ۲۵۶ گیگابایت | ۹۱۰ | ۲۷۳ |
آیفون ۱۵ پلاس ۵۱۲ گیگابایت | ۱۱۲۰ | ۳۳۶ |
آیفون ۱۵ پرو ۱۲۸ گیگابایت | ۹۲۰ | ۲۷۶ |
آیفون ۱۵ پرو ۲۵۶ گیگابایت | ۱۰۰۵ | ۳۰۱٫۵ |
آیفون ۱۵ پرو ۵۱۲ گیگابایت | ۱۲۳۰ | ۳۶۹ |
آیفون ۱۵ پرو ۱ ترابایت | ۱۳۸۵ | ۴۱۵٫۵ |
آیفون ۱۵ پرو مکس ۲۵۶ گیگابایت | ۱۰۹۵ | ۳۲۸٫۵ |
آیفون ۱۵ پرو مکس ۵۱۲ گیگابایت | ۱۳۱۸ | ۳۹۵٫۴ |
آیفون ۱۵ پرو مکس ۱ ترابایت | ۱۵۲۰ | ۴۵۶ |
۴- هزینه رجیستری آیفون ۱۴
- برای واردات مسافری آیفون ۱۴ نیز باید هزینههایی بابت حقوق ورودی پرداخت شود که بر پایهی ارزش دلاری دستگاه محاسبه میگردد. بهعنوان نمونه، قیمت رجیستری آیفون مدل پایه ۱۴ با فضای ذخیرهسازی ۱۲۸ گیگابایت، حدود ۱۸۱٫۵ دلار هزینه دارد. این مبلغ برای مدلهای حرفهایتر، بهویژه آیفون ۱۴ پرو مکس ۱ ترابایت، تا حدود ۴۱۱ دلار افزایش مییابد. لازم به ذکر است که علاوه بر این مبالغ، مالیات بر ارزش افزوده، عوارض هلالاحمر و پسماند نیز به تعرفه نهایی افزوده میشوند.
مدل | قیمت (دلار) | تعرفه رجیستری مسافری (دلار) |
---|---|---|
آیفون ۱۴ ساده ۱۲۸ گیگابایت | ۶۰۵ | ۱۸۱٫۵ |
آیفون ۱۴ ساده ۲۵۶ گیگابایت | ۶۹۵ | ۲۰۸٫۵ |
آیفون ۱۴ ساده ۵۱۲ گیگابایت | ۸۹۵ | ۲۶۸٫۵ |
آیفون ۱۴ پلاس ۱۲۸ گیگابایت | ۷۰۰ | ۲۱۰ |
آیفون ۱۴ پلاس ۲۵۶ گیگابایت | ۸۱۰ | ۲۴۳ |
آیفون ۱۴ پلاس ۵۱۲ گیگابایت | ۱۰۱۰ | ۳۰۳ |
آیفون ۱۴ پرو ۱۲۸ گیگابایت | ۸۱۰ | ۲۴۳ |
آیفون ۱۴ پرو ۲۵۶ گیگابایت | ۸۹۵ | ۲۶۸٫۵ |
آیفون ۱۴ پرو ۵۱۲ گیگابایت | ۱۰۵۵ | ۳۳۱٫۵ |
آیفون ۱۴ پرو ۱ ترابایت | ۱۲۴۰ | ۳۷۲ |
آیفون ۱۴ پرو مکس ۱۲۸ گیگابایت | ۸۹۰ | ۲۶۷ |
آیفون ۱۴ پرو مکس ۲۵۶ گیگابایت | ۹۸۵ | ۲۹۵٫۵ |
آیفون ۱۴ پرو مکس ۵۱۲ گیگابایت | ۱۱۸۰ | ۳۵۴ |
آیفون ۱۴ پرو مکس ۱ ترابایت | ۱۳۷۰ | ۴۱۱ |
۵- قیمت رجیستری ایفون ۱۳
- سری آیفون ۱۳ یکی از محبوبترین گوشیهای اپل در ایران است؛ چرا که در سالهایی که آیفون ۱۴، ۱۵ و ۱۶ با محدودیت رجیستری مواجه شدند، بسیاری از کاربران به خرید آیفون ۱۳ روی آوردند. در این سری، مدلهای پرو برای اولین بار به نمایشگر با نرخ نوسازی بالا مجهز شدند و چینش دوربینها در مدلهای استاندارد نیز تغییر کرد. تعرفه واردات این سری ابتدا با نوسان همراه بود اما پس از تأیید رجیستری، نرخها به ثبات رسیدند. در جدول زیر، تعرفه رجیستری مسافری مدلهای مختلف آیفون ۱۳ را مشاهده میکنید:
مدل | قیمت (دلار) | تعرفه رجیستری مسافری (دلار) |
---|---|---|
آیفون ۱۳ مینی ۱۲۸ گیگابایت | ۶۹۹ | ۲۰۹.۷ |
آیفون ۱۳ مینی ۲۵۶ گیگابایت | ۷۹۹ | ۲۳۹.۷ |
آیفون ۱۳ مینی ۵۱۲ گیگابایت | ۹۹۹ | ۲۹۹.۷ |
آیفون ۱۳ ساده ۱۲۸ گیگابایت | ۷۹۹ | ۲۳۹.۷ |
آیفون ۱۳ ساده ۲۵۶ گیگابایت | ۸۹۹ | ۲۶۹.۷ |
آیفون ۱۳ ساده ۵۱۲ گیگابایت | ۱۰۹۹ | ۳۲۹.۷ |
آیفون ۱۳ پرو ۱۲۸ گیگابایت | ۹۹۹ | ۲۹۹.۷ |
آیفون ۱۳ پرو ۲۵۶ گیگابایت | ۱۰۹۹ | ۳۲۹.۷ |
آیفون ۱۳ پرو ۵۱۲ گیگابایت | ۱۲۹۹ | ۳۸۹.۷ |
آیفون ۱۳ پرو ۱ ترابایت | ۱۴۹۹ | ۴۴۹.۷ |
آیفون ۱۳ پرو مکس ۱۲۸ گیگابایت | ۱۰۹۹ | ۳۲۹.۷ |
آیفون ۱۳ پرو مکس ۲۵۶ گیگابایت | ۱۱۹۹ | ۳۵۹.۷ |
آیفون ۱۳ پرو مکس ۵۱۲ گیگابایت | ۱۳۹۹ | ۴۱۹.۷ |
آیفون ۱۳ پرو مکس ۱ ترابایت | ۱۵۹۹ | ۴۷۹.۷ |
نکات قابل توجه قبل از رجیستری گوشیهای آیفون
۱- بررسی مدل گوشی
- قبل از هر اقدامی، از مدل دقیق آیفون خود مطمئن شوید. برخی مدلها ممکن است مشمول قوانین خاصی برای رجیستری باشند یا از نظر هزینههای گمرکی متفاوت باشند.
۲- انتخاب روش واردات (تجاری یا مسافری)
- انتخاب روش واردات تأثیر زیادی بر هزینه رجیستری دارد. اگر از طریق واردات مسافری گوشی را وارد میکنید، هزینه کمتری خواهید پرداخت، اما در صورتی که بهصورت تجاری وارد کنید، هزینه بالاتری خواهد داشت و معمولاً گوشی همراه با گارانتی شرکتی خواهد بود.
۳- تعیین قیمت گمرکی گوشی
- قیمت جهانی آیفون و نرخ ارز روز، عوامل اصلی در تعیین قیمت گمرکی گوشی شما هستند. قیمت گمرکی به عنوان پایه محاسبه تعرفه رجیستری در نظر گرفته میشود.
۴- آگاهی از تاریخ فعالسازی گوشی
- گوشیهای آیفون به دو دسته تقسیم میشوند: آیفونهایی که پیش از تاریخ مشخص (مثلاً ۱۷ آبان ۱۴۰۳) فعال شدهاند و آیفونهایی که پس از این تاریخ وارد شدهاند. این دستهبندی میتواند بر هزینه و فرآیند رجیستری تأثیر بگذارد.
۵- مالیات و هزینههای اضافی
- علاوه بر هزینه رجیستری، مالیات بر ارزش افزوده، عوارض هلال احمر، و سایر هزینههای اضافی نیز ممکن است بر قیمت رجیستری آیفون شما اعمال شود که باید در نظر گرفته شوند.
۶- اطمینان از فعالسازی صحیح در شبکه
- پیش از انجام رجیستری، اطمینان حاصل کنید که گوشی شما به درستی در شبکه مخابراتی کشور فعال شده باشد. این موضوع از بروز مشکلات در فرآیند رجیستری جلوگیری میکند.
۷- مدت زمان مهلت ثبت گوشی
- پس از واردات گوشی، به مهلت ثبت آن توجه کنید. معمولاً گوشیهای وارد شده باید ظرف مدت مشخصی رجیستر شوند تا از نظر قانونی معتبر باشند.
۸- قوانین تغییرات آیفونهای جدید
- با ورود مدلهای جدید آیفون، قوانین رجیستری ممکن است تغییر کنند. لذا، بهتر است قبل از خرید و واردات گوشی از آخرین تغییرات و قوانین مطلع باشید.
فرآیند رجیستری آیفون
برای رجیستری یک دستگاه آیفون، شما باید ابتدا گوشی خود را از طریق گمرک ایران یا از طریق روشهای مسافری یا تجاری وارد کشور کنید. پس از ورود، برای ثبت گوشی در شبکهی مخابراتی کشور، به مراحل زیر نیاز دارید:
- ثبت در سامانه همتا: ابتدا باید به سامانه همتا (سامانه همگامسازی تجهیزات ارتباطی) مراجعه کنید. در این سامانه شما میتوانید شماره سریال (IMEI) دستگاه خود را وارد کنید و اطلاعات گوشی را ثبت نمایید.
- پرداخت قیمت رجیستری ایفون: پس از ثبت گوشی در سامانه، باید هزینه مربوط به رجیستری (بر اساس نوع واردات) را پرداخت کنید. این هزینه میتواند بهصورت آنلاین از طریق درگاههای بانکی موجود انجام شود.
- دریافت کد فعالسازی: پس از پرداخت هزینه، یک کد فعالسازی برای گوشی شما صادر خواهد شد که به وسیلهی آن، گوشی شما در شبکه مخابراتی ایران ثبت میشود و میتوانید از آن استفاده کنید.
- تایید نهایی: پس از وارد کردن کد فعالسازی، گوشی شما بهطور رسمی به شبکه متصل میشود و میتوانید از تمامی خدمات تلفن همراه استفاده کنید.
محدودیتها و شرایط خاص در قیمت رجیستری ایفون
در رجیستری آیفونها محدودیتهایی برای افرادی که قصد واردات دارند وجود دارد. به طور کلی، این محدودیتها شامل موارد زیر میشوند:
- تعداد گوشیهای مجاز برای رجیستری: هر شخص میتواند تنها تعداد محدودی گوشی را در طول یک سال ثبت کند. این تعداد ممکن است بسته به سیاستهای گمرک و وزارت ارتباطات تغییر کند.
- تاریخ فعالسازی: آیفونهایی که قبل از تاریخ مشخصی (مثلاً ۱۷ آبان ۱۴۰۳) وارد کشور شدهاند، مشمول شرایط جدید رجیستری نمیشوند و باید طبق قوانین جدید مورد بررسی قرار گیرند.
- واردات غیرقانونی: در صورتی که گوشی از طریق کانالهای غیررسمی وارد شده باشد، ممکن است امکان رجیستری آن وجود نداشته باشد یا هزینه آن بالاتر از حالتهای معمول باشد.
- رجیستری برای مسافران: مسافران مجاز به ثبت گوشی تنها یک دستگاه در هر سال بهصورت مسافری هستند.
نتیجهگیری
فرآیند رجیستری آیفونها در ایران یک پروسه ضروری برای فعالسازی گوشیهای وارداتی در شبکه مخابراتی است. این فرآیند میتواند از طریق روشهای تجاری یا مسافری انجام شود که هرکدام تعرفهها و شرایط خاص خود را دارند. در نهایت، داشتن اطلاعات دقیق از این فرآیند و آگاهی از قیمت رجیستری ایفون و محدودیتها میتواند به کاربران کمک کند تا گوشی خود را بهراحتی ثبت کرده و از خدمات شبکه موبایل بهرهمند شوند. همچنین، توجه به شرایط جدید رجیستری و تغییرات قوانین، امری ضروری است تا از مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
سوالات متداول درباره قیمت رجیستری آیفون
چگونه میتوانم گوشی آیفون خود را در ایران رجیستر کنم؟
برای رجیستری، باید شماره سریال گوشی را در سامانه همتا وارد کرده و هزینههای مربوطه را پرداخت کنید.
آیا محدودیتی برای تعداد گوشیهایی که میتوانم رجیستر کنم وجود دارد؟
بله، هر شخص میتواند در طول یک سال تنها تعداد محدودی گوشی را رجیستر کند.
آیا میتوانم گوشیهای وارد شده به صورت غیررسمی را رجیستر کنم؟
گوشیهای وارد شده به صورت غیررسمی معمولاً امکان رجیستری ندارند.
آیا هزینه رجیستری برای گوشیهای مسافری کمتر از تجاری است؟
بله، هزینه رجیستری گوشیهای وارد شده به صورت مسافری به مراتب کمتر از روش تجاری است.
آیا تاریخ فعالسازی گوشی در رجیستری اهمیت دارد؟
بله، گوشیهایی که قبل از تاریخ مشخصی وارد کشور شدهاند، مشمول شرایط جدید رجیستری نمیشوند.
همچنین بخوانید: